در میان دستگاه‌های مختلفی که در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، ژرمیناتورها را می‌توان در دسته کاربردی‌ترین آن‌ها قرار داد. ژرمیناتورها آزمایشگاهی که پس از پیشرفت تکنولوژی، کامل‌تر از قبل شدند برای رشد بذرهای مختلف یا تخم مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه که با نام اتاقک رشد هم شناخته می‌شود، شرایطی ویژه با امکان تنظیم متعیرهای مختلف را برای رشد بذر یا تخم مورد نظر فراهم می‌کند. در ادامه این مطلب نشریه جهان شیمی فیزیک با ژرمیناتور و کاربردهای آن آشنا خواهیم شد. پس از آن یکی از بهترین تولیدکنندگان این دستگاه را معرفی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
آشنایی با ساز و کار ژرمیناتور
ژرمیناتور یا اتاقک رشد را می‌توان یکی از محیط‌های کنترل‌شونده به شمار آورد. همان طور که اشاره کردیم، این دستگاه شرایط مناسب برای پیاده‌سازی آزمایش‌های مختلف روی مواردی چون انواع تخم و بذر را فراهم می‌کند. شرایطی در ژرمیناتورها فراهم شده است که متغیرهای مختلفی چون نور، دما و رطوبت کنترل شود و بهترین ترکیب برای پیاده کردن آزمایش مورد نظر قابل اجرا باشد.
محیط کنترل شده دستگاه‌های ژرمیناتور معمولا برای اهدافی چون جوجه‌کشی پرندگان مختلف، تکثیر و جوانه‌زنی بذرهای مختلف برای آزمایش‌های توسعه مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا هدف استفاده از ژرمیناتورها بررسی دقیق فرایندهای مورد نیاز برای کشت بذری مشخص یا پرورش تخم است.
معمولا تفاوت دستگاه‌های ژرمیناتور در ظرفیت آن‌ها است. این دستگاه برای بررسی و تولید نتایج دقیق در آزمایش‌ها به کار گرفته می‌شود. همان طور که گفتیم متغیرهای مختلفی در دستگاه‌های ژرمیناتور قابل کنترل هستند و این امکان را فراهم کرده‌اند که شرایط ایده‌آل برای آزمایش را فراهم کرد. این دستگاه علاوه بر کنترل متغیرها، رویکردهایی را به کار می‌کیرد تا محیطی عاری از هرگونه آلودگی، ویروس و میکروب برای پیاده کردن آزمایش‌ها فراهم شود.
معمولا دستگاه‌های ژرمیناتور از جنس فولاد ضدزنگ ساخته می‌شوند. محفظه داخلی این دستگاه‌ها باید به راحتی امکان پاکسازی داشته باشند تا بتوان محیطی تمیز برای آزمایش‌های بعدی فراهم کرد. ارتفاع طبقه‌های دستگاه ژرمیناتور برای استفاده در موارد مختلف منعطف و قابل تنظیم است. معمولا خرید دستگاهی توصیه می‌شود که طبقات آن هم از جنس فولاد ضدزنگ باشد.
این دستگاه از اجزای مختلفی تشکیل شده است.
- محفظه‌ها
- بدنه دستگاه
- سیستم‌های کنترلی
- کولر یا سیستم خنک‌کننده
- سیستم تنظیم رطوبت
- سیستم گرمایشی
- سیستم تهویه و گردش هوا
- سیستم تامین نور
این اجزا که هر یک قابلیت تنظیم دارند و وابسته به مورد آزمایش، امکان تغییر آن‌ها وجود خواهد داشت. حتی در ژرمیناتورهایی که دو محفظه دارند، امکان تنظیم هر محفظه به صورت جداگانه هم فراهم شده است. توجه داشته باشید علاوه بر دقت دما و رطوبت که در ژرمیناتور قابل تنظیم است، امکان تنظیم سرعت و میزان هوای در جریان در دستگاه ژرمیناتور هم توسط آزمایش‌کننده وجود دارد. تنظیم این متغیر می‌تواند دقت تنظیمات مربوط به دما و رطوبت را هم افزایش دهد.
فاطر الکترونیک، تولیدکننده برتر ژرمیناتور
در بازار تجهیزات پزشکی کشور، دستگاه‌های مختلف تولید داخل و خارج کشور به چشم می‌خورند. در میان تنوع بالای این دستگاه‌ها می‌توان تولیدات شرکت دانش بنیان فاطر الکترونیک را در گروه باکیفیت‌ترین دستگاه‌های تجهیزات آزمایشگاهی به شمار آورد. فاطر الکترونیک که از سال ۱۳۶۲ کار خود را آغاز کرده است، پس از کسب تجربه در این مسیر و به روزرسانی دانش تولیدی خود توانست به جایگاهی ویژه در بازار تجهیزات آزمایشگاهی دست یابد.
تولیدات این شرکت علاوه بر نظارت اداره کل تجهیزات پزشکی مطابق با استانداردهای بین‌المللی به بازار عرضه می‌شوند. فاطر الکترونیک کار خود را با تولید چند دستگاه محدود آغاز کرد. با این حال، فاطر الکترونیک امروزه علاوه بر ژرمیناتوری با کیفیت بسیار بالا، حدودا دویست نوع دستگاه دیگر برای تجهیز آزمایشگاه‌های سراسر کشور تولید می‌کند.
گستردگی محصولات تولیدی این کشور در حال حاضر موجبات تجهیز بیش از ۱۰ هزار آزمایشگاه مختلف در سراسر کشور را فراهم کرده است. این شرکت که با هدف کاهش نیاز به واردات تجهیزات آزمایشگاهی فعالیت خود را آغاز کرد، امروزه اعتبار بالایی در میان مشتریان خود و در بازار تجهیزات پزشکی کسب کرده است. مهم‌ترین و پرکاربردترین محصولات تولیدشده در کارخانه فاطر الکترونیک را در ادامه ذکر می‌کنیم:
- فلیم فتومتر
- چمبر تست پایداری دارو
- چمبر تست شرایط محیطی
- ژرمیناتور (اتاق رشد)
- کیورینگ سیمان
- آون آزمایشگاهی
- انکوباتور ساده
- انکوباتور شیکردار
- انکوباتور یخچال‌دار
- فریزر آزمایشگاهی
- یخچال آزمایشگاهی
- آب مقطر گیری
- بن ماری
- هود آزمایشگاهی
- هات پلیت
- سانتریفیوژ
- شوف بالن
- شیکر آزمایشگاهی
- و …
تولید طیف گسترده محصولات آزمایشگاهی در کارخانه فاطر الکترونیک و با کسب گواهی‌های بین‌المللی چون ISO9001 تا حد چشمگیری نیاز بازار داخلی را از واردات این تجهیزات کاهش داده است.
کلام آخر
ژرمیناتور یا اتاقک رشد، دستگاهی از تجهیزات آزمایشگاهی به شمار می‌رود که برای رشد بذرهای مختلف یا جوجه‌کشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه امکان تنظیم و تغییر متغیرهای مورد نظر آزمایش‌کننده را فراهم کرده است تا به بهترین ترکیب برای هدف خود دست یابد. یکی از مشهورترین تولیدکنندگان داخلی در زمینه تولید ژرمیناتور، شرکت دانش بنیان فاطر الکترونیک است که در بیش از ۳۵ سال فعالیت خود موفق به تولید بیش از ۲۰۰ دستگاه برای تجهیز آزمایشگاه‌های کشور شده است.